Apostazja – co to jest?
Słowo apostazja pochodzi z języka greckiego i oznacza dosłownie odstąpienie, oddalenie. Mianem apostazji określa się porzucenie wiary chrześcijańskiej i wyjście z Kościoła. Obecnie używa się tego terminu także w odniesieniu do religii niechrześcijańskich. Apostazja może nastąpić z woli osoby zainteresowanej i polega na świadomym, nieprzymuszonym i publicznym wyrzeczeniu się związku z Kościołem. Może nastąpić także na podstawie świadectwa świadków, którzy potwierdzą, że apostata miał taką wolę.
Skutki apostazji
Apostazja pociąga za sobą szereg konsekwencji:
- ponieważ oznacza zerwanie komunii (łączności) z Kościołem, na mocy prawa kanonicznego, apostata zostaje automatycznie ekskomunikowany
- ekskomunika powoduje, że nie ma możliwości korzystania z sakramentów (jest się np. pozbawionym prawa do katolickiego pogrzebu)
- nie ma możliwości piastowania kościelnych urzędów i godności (nie można być np. chrzestnym, świadkiem na ślubie, świadkiem bierzmowania, itd.)
- apostata nie płaci podatku kościelnego w krajach, w których on obowiązuje (np. Niemcy).
Apostazja nie cofa sakramentu chrztu, który jest nieusuwalny. W myśl doktryny Kościoła katolickiego, apostata pozostaje więc nadal katolikiem.
Apostazja bywa często bardzo trudnym doświadczeniem dla bliskich apostaty, jeśli oni sami nadal pozostają wiernymi i czynnymi członkami Kościoła. Wielu wiernych dotkniętych tym doświadczeniem mocno przeżywa odejście od wiary członka rodziny lub przyjaciela.
Przebieg aktu apostazji
Apostazji może dokonać osoba, która ukończyła 18 lat. Konieczne jest podanie przyczyny.
W roku 2016, dekretem ogólnym Konferencji Episkopatu Polski uproszczono procedurę apostazji. Zniesiono wymóg dwukrotnego stawienia się u proboszcza oraz obecności dwóch świadków podczas aktu apostazji. Nadal jednak porzucenia wiary można dokonać tylko osobiście, a nie za pośrednictwem poczty lub internetu lub wobec urzędnika cywilnego.
Akt apostazji odnotowuje się w księgach parafialnych.
Czy akt apostazji jest odwracalny?
Apostazja jest decyzją poważną i pociągającą za sobą istotne konsekwencje. O tym, czy można przyjąć apostatę ponownie do pełni praw członka Kościoła decyduje ordynariusz diecezjalny, ewentualnie biskup w czasie sakramentu spowiedzi, ale tylko w wyjątkowych sytuacjach (np. zagrożenia życia).
